#uMnieDziała: Kamil Zbietka
Data publikacji: 07.05.2025#uMnieDziała to rozmowy z ludźmi, którzy ogarniają pracę z młodzieżą. Te same pytania, różne odpowiedzi – każda to inna historia, inne doświadczenia i cenne lekcje. Bo nie musisz wszystkiego odkrywać od zera. Zobacz, co działa – i weź z tego coś dla siebie.
🦸 Kim jest Kamil?
Od 10 lat jestem pracownikiem Gminnej Biblioteki Publicznej w Wojcieszkowie, gdzie realizuję i koordynuję liczne projekty, szczególnie w ramach programu Równać Szanse.
Moją pasją jest promowanie sportu i kultury, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży. Za te działania w 2024 roku zostałem wyróżniony prestiżową Nagrodą Kulturalną Województwa Lubelskiego.
Jestem także autorem dwóch publikacji, które stanowią ważny element mojego dorobku zawodowego i twórczego. Na co dzień działam również jako trener piłki siatkowej grup młodzieżowych. Dzięki temu regularnie pracuję z młodymi ludźmi, co pozwala mi lepiej zrozumieć ich potrzeby oraz wspierać ich rozwój zarówno w sferze sportowej, jak i osobistej.
Łącząc pracę bibliotekarza i trenera, staram się aktywnie wpływać na rozwój lokalnej społeczności oraz inspirować młodsze pokolenia do odkrywania pasji i wartości, które mogą kształtować ich przyszłość.

📣 Jak i gdzie znajdujesz młodzież do działań? Co Ci się sprawdza w rekrutacji?
Pierwszy sposób to wizyta w szkole. Zgodnie z pozwoleniem dyrektora, wchodziłem na lekcje, aby opowiedzieć uczniom, co robimy w projekcie i jakie korzyści płyną z udziału. Takie krótkie, kilkuminutowe wystąpienie często wystarcza, by wzbudzić ich zainteresowanie. Można to też zrobić po lekcjach lub na długiej przerwie – wtedy mamy około 20 minut, żeby skutecznie przedstawić projekt.
Innym rozwiązaniem, które również sprawdza się świetnie, jest promocja projektu w mediach społecznościowych. Używam głównie Facebooka, Instagrama i TikToka, żeby dotrzeć do jak najszerszej grupy młodzieży. Regularne posty, zdjęcia i filmy potrafią przyciągnąć uwagę i zachęcić do wzięcia udziału.
Warto łączyć te dwa podejścia – bezpośredni kontakt w szkole i promocję online, bo to daje najlepsze efekty.
🤝 Jak włączasz młodzież w planowanie i podejmowanie decyzji w projekcie?
Jeśli chodzi o włączanie młodzieży w planowanie i podejmowanie decyzji w projekcie, to u mnie sprawdza się przede wszystkim organizowanie spotkań przed rozpoczęciem projektu.
Wtedy zbieram grupę młodych ludzi i rozmawiamy o tym, co chcieliby robić, jakie działania ich interesują, jakie tematy i formy aktywności chcieliby podjąć w ramach projektu.
Taki sposób pozwala mi nie tylko lepiej zrozumieć ich oczekiwania, ale także daje pewność, że projekt będzie w jak największym stopniu „ich” i dostosowany do ich potrzeb, a nie tylko narzucony przez naszą instytucję.
Ważne jest, żeby młodzież miała poczucie, że ma realny wpływ na kształt projektu i że ich pomysły są w pełni uwzględniane.
Dzięki temu, że angażuję ich już na etapie planowania, czują się odpowiedzialni za projekt i mają większą motywację do działania, bo widzą, że ich zdanie naprawdę się liczy.
To kluczowe, by projekt był tworzony wspólnie, a nie narzucany odgórnie 😊
🚀 Jak zaczynasz projekt z młodzieżą? Co jest dla Ciebie najważniejsze na starcie?
Na samym początku projektu z młodzieżą stawiam przede wszystkim na integrację. To kluczowy element, który pozwala młodym ludziom poczuć się swobodniej w nowej grupie.
Zanim przejdziemy do szczegółów realizacji projektu, ważne jest, aby uczestnicy mieli okazję się poznać, otworzyć i zbudować wzajemne zaufanie. Wspólne ćwiczenia, gry i aktywności integracyjne pomagają przełamać pierwsze lody, dzięki czemu każdy czuje się bardziej komfortowo i gotowy do współpracy.
Integracja to fundament, który pozwala stworzyć zgraną grupę, z którą przez kolejne sześć miesięcy będziemy pracować nad projektem. To także moment, w którym młodzież ma szansę wyjść ze swojej strefy komfortu i nawiązać relacje, które będą kluczowe w dalszej pracy.
Po zbudowaniu tej atmosfery zaufania przechodzę do kolejnego etapu, którym jest dobre zrozumienie idei projektu.
Młodzież musi wiedzieć, że projekt „Równać Szanse” nie będzie kolejnym sztywnym zadaniem, jak to bywa w szkole, gdzie ktoś prowadzi ich za rękę. Zależy mi na tym, by zrozumieli, że to oni są odpowiedzialni za przebieg i podejmowanie decyzji w projekcie. Muszą mieć świadomość, że ich pomysły, zaangażowanie i inicjatywa będą miały kluczowy wpływ na rozwój projektu.
Ważne jest, aby poczuli się współtwórcami, a nie tylko uczestnikami. Dzięki temu będą w pełni zaangażowani, odpowiedzialni i świadomi swojej roli. To podejście sprawia, że projekt staje się naprawdę Ich projektem.
💙 Co robisz, żeby zbudować dobre relacje z młodzieżą i zyskać ich zaufanie?
Bardzo ważne jest dla mnie, by być naturalnym w tym, co robię. Unikam sztucznych zachowań i staram się być sobą – młodzież bardzo szybko wyczuwa, gdy ktoś próbuje udawać kogoś, kim nie jest.
Bycie autentycznym sprawia, że nawiązanie relacji staje się o wiele łatwiejsze, a młodzież ma poczucie, że mogą mi zaufać.
Kiedy młodzi ludzie popełniają błędy lub podejmują decyzje, które nie zawsze okazują się trafne, staram się ich wspierać. Ważne jest, aby wiedzieli, że mogą liczyć na moje wsparcie, nawet jeśli coś poszło nie tak. Często wystarczy klepnięcie po ramieniu i przypomnienie, że nie chodzi o perfekcję, ale o to, żeby się uczyć i rozwijać.
To podejście pomaga im czuć się bezpieczniej, bo wiedzą, że nie będą oceniani negatywnie, a raczej wspierani w trudniejszych momentach. Dzięki temu, zamiast bać się popełnienia błędów, mają poczucie, że mogą się rozwijać bez obawy o karę czy negatywne konsekwencje. To buduje wzajemne zaufanie i pozwala na bardziej otwartą i szczerą komunikację.
👐 Jak radzisz sobie z “trzymaniem rąk z tyłu” i dawaniem młodym przestrzeni do samodzielności i popełniania błędów gdy korci Cię, żeby robić coś za nich?
„Trzymanie rąk z tyłu” to jedno z najtrudniejszych wyzwań dla koordynatora, szczególnie na początku. Pamiętam jak w pierwszym projekcie, naprawdę trudno było mi nie przejmować kontroli nad wszystkim i nie robić rzeczy za młodzież, zwłaszcza gdy ma się wrażenie, że można by to zrobić szybciej i sprawniej.
Jednak z biegiem czasu nauczyłem się, że to właśnie pozostawienie im przestrzeni do samodzielności i popełniania błędów jest kluczowe dla ich rozwoju i sukcesu projektu.
Z doświadczenia wiem, że najlepiej dzieje się w projekcie wtedy, gdy koordynator znajduje się w obszarze, w którym nie zna odpowiedzi na wszystkie pytania i nie ma pełnej kontroli nad procesem. Kiedy nie ma pokusy, by robić coś za nich, bo po prostu nie jest w stanie.
Na początku, szczególnie w poprzednich projektach, było mi bardzo ciężko. Chciałem pomagać, kierować, poprawiać, bo bałem się, że coś pójdzie nie tak. Z czasem jednak, kiedy widziałem, jak młodzież realizuje zadania na swój sposób – może inaczej niż dorosły, ale równie dobrze – zrozumiałem, że trzymanie rąk z tyłu to tak naprawdę najlepsza rzecz, jaką mogę dla nich zrobić.
Dając im przestrzeń do działania, pozwalam im rozwijać swoje umiejętności podejmowania decyzji, rozwiązywania problemów i nauki na własnych błędach.
Czasami to, co dla nich może wydawać się błędem, okazuje się wartościową lekcją, którą będą pamiętać na dłużej.
Ważne jest, by wiedzieli, że mają pełną odpowiedzialność za projekt, co buduje ich pewność siebie i poczucie, że to ich projekt, a nie tylko zadanie, które im ktoś narzuca.
🪫 Co robisz, gdy widzisz, że grupa traci energię do działania i projekt zaczyna “siadać”?
Kiedy widzę, że grupa zaczyna tracić energię do działania i projekt zaczyna „siadać”, jednym ze sposobów, które stosuję, jest zorganizowanie przerwy na coś zupełnie niezwiązanego z projektem.
Może to być na przykład zamówienie pizzy i spędzenie godziny czy dwóch na grze w Mafię lub inne gry integracyjne. Celem jest to, by dać im chwilę wytchnienia, szczególnie kiedy są zmęczeni – zarówno szkołą, jak i samym procesem pracy nad projektem.
Tego typu przerwa ma na celu rozładowanie napięcia i przypomnienie wszystkim, że projekt to także zabawa i radość ze wspólnego działania.
Często młodzież przychodzi na spotkania już wyczerpana, więc ważne jest, by pozwolić im na chwilę relaksu, w której mogą się zresetować, naładować baterie i poczuć się bardziej zmotywowani do dalszej pracy.
Jednak nie oznacza to, że całkowicie rezygnuję z analizy sytuacji. Warto też spojrzeć na to, dlaczego zaangażowanie spadło. Po takiej przerwie, w luźniejszej atmosferze, można delikatnie poruszyć temat i zastanowić się wspólnie, co spowodowało spadek energii w zespole.
😡 Jak sobie radzisz, gdy w grupie pojawią się konflikty?
Na szczęście w projektach, które realizowałem, nie pojawiły się konflikty wymagające znaczącej interwencji z mojej strony. Jednak z doświadczenia wiem, że w pracy grupowej kluczowe jest szybkie i bezpośrednie rozwiązywanie wszelkich nieporozumień.
Uważam, że konflikty należy wyjaśniać na bieżąco, zanim zdążą narosnąć i przerodzić się w większe problemy. Gromadzenie frustracji i negatywnych emocji w grupie może prowadzić do poważnych strat – zarówno w atmosferze, jak i efektywności działań.
Dlatego staram się dbać o otwartą komunikację i zachęcać do szczerego wyrażania opinii, co pozwala utrzymać pozytywne relacje i sprawne działanie zespołu.
🌍 Jak dbasz o to, żeby być na bieżąco ze światem młodzieży?
Kieruję się przede wszystkim swoją naturalną ciekawością.
Zawsze chętnie dopytuję ich o to, co aktualnie jest dla nich ważne, co się dzieje w ich świecie, jakie mają zainteresowania, jakie są najnowsze trendy czy virale. Gdy czegoś nie wiem, nie krępuję się zapytać. To pozwala mi być na bieżąco, a jednocześnie pokazuje młodzieży, że jestem otwarty i gotowy, by ich świat poznać z ich perspektywy.
Taka rozmowa nie tylko pozwala mi zdobywać nową wiedzę, ale również staje się doskonałą okazją do wejścia w ich świat. Dzięki temu buduję głębsze relacje, oparte na wzajemnym zaufaniu. Młodzież czuje, że ich opinie i pomysły są dla mnie ważne, a to z kolei pozytywnie wpływa na nasze wzajemne relacje.
Co więcej, wspólna rozmowa o trendach, filmikach czy nowych zjawiskach daje im poczucie, że rozumiem ich sposób myślenia i potrafię się odnaleźć w tym, co dla nich istotne.
Z reguły chętnie dzielą się ze mną tym, co ich fascynuje, pokazując mi różne virale czy trendy, co dodatkowo zbliża nas do siebie. To podejście naprawdę ułatwia budowanie zaufania i daje mi możliwość lepszego zrozumienia ich potrzeb i oczekiwań.
🔥 Jak dbasz o swoją energię w pracy z młodzieżą? Co robisz, żeby się nie wypalić, skąd czerpiesz siłę do działania?
Jako koordynator z ramienia biblioteki, nie traktuję tych projektów tylko jako pracy od 8:00 do 16:00 – uwielbiam działać, uwielbiam pracować z młodzieżą.
Ta pasja i energia, którą czerpię z ich zaangażowania i chęci do tworzenia, ładują mnie automatycznie.
Kiedy widzę, jak młodzi ludzie angażują się w projekt, ich pomysły, emocje i entuzjazm – to daje mi ogromną siłę do działania.
🎓 Gdybyś miał dać 3 rady osobie, która zaczyna pracę z młodzieżą, co by to było?
💙 Bądź autentyczny/a w tym, co robisz.
💙 Bądź wsparciem, które jest zawsze obok, a nie nad nimi.
💙 Daj im poczucie, że to jest ich projekt.