Gdzie kończy się opieka, a zaczyna kontrola? – Justyna Żukowska-Gołębiewska
Data publikacji: 18.12.2024Kiedy ostatnio pozwoliliśmy nastolatkowi podjąć ryzykowną decyzję? Albo lepiej – kiedy sami, jako dorośli, nie zainterweniowaliśmy widząc, że młody człowiek może popełnić błąd? Dla wielu z nas to trudne pytania, bo instynktownie chcemy chronić młodzież przed porażkami. Tymczasem, jak wyjaśnia psycholożka Justyna Żukowska-Gołębiewska, to właśnie przestrzeń do popełniania błędów jest kluczowa dla rozwoju poczucia sprawczości u młodych ludzi.
ℹ️ Justyna Żukowska-Gołębiewska – psycholożka, psychotraumatolożka, ekspertka Fundacji UNAWEZA, współautorka Programu Profilaktycznego “Godzina dla MŁODYCH GŁÓW”.
Dlaczego tak trudno nam zaufać młodym?
Jako dorośli często kierujemy się lękiem i dobrymi intencjami. Widzimy, że nastolatek podejmuje ryzykowne decyzje, nie dotrzymuje obietnic lub działa impulsywnie. To naturalne na tym etapie rozwoju – mózg nastolatka przechodzi intensywną reorganizację. Jednak nasze nadmierne interwencje i kontrola mogą przynieść więcej szkody niż pożytku.
Jak wspierać, zamiast kontrolować?
Rola dorosłego to bycie „filarem wsparcia”, a nie kontrolerem. To oznacza:
👉 Pozwalanie na podejmowanie decyzji adekwatnych do wieku
👉 Bycie obecnym i gotowym do pomocy, ale nie wyręczanie
👉 Docenianie prób samodzielności, nawet jeśli kończą się porażką
👉 Tworzenie przestrzeni do swobodnej aktywności
Warto pamiętać, że młodzi ludzie potrzebują doświadczać konsekwencji swoich wyborów. To buduje ich poczucie sprawczości i uczy odpowiedzialności.
Czego dowiesz się z rozmowy:
👉 Jak nadopiekuńczość wpływa na rozwój młodzieży
👉 Kiedy pozwalać na samodzielne decyzje
👉 Jak reagować na porażki młodych
👉 Dlaczego swobodna aktywność jest ważna
👉 Co buduje poczucie sprawczości
Przestrzeń do rozwoju
Dla osób pracujących z młodzieżą w programie Równać Szanse to szczególnie istotne wskazówki. Nasze zadanie to tworzenie warunków, w których młodzi ludzie mogą bezpiecznie testować swoje możliwości i uczyć się na błędach. To nie chodzi o oddawanie sprawczości, ale o budowanie kompetencji pozwalających młodym ludziom brać odpowiedzialność za swoje życie.
Rozmowę przeprowadził Janusz Schwertner z portalu Goniec.pl w ramach inicjatywy „Gotowi na przyszłość”.