Od „aury” do „yappingu” – co kryje się za słowami młodych?

Wyrażanie podziwu i uznania

Młodzi ludzie wypracowali własne sposoby na wyrażanie zachwytu i docenienia innych:

• Aura – to zespół pozytywnych cech otaczających daną osobę, jej „pole energetyczne”. Gdy młodzież mówi, że ktoś „ma aurę”, to duży komplement!
• Sigma – określenie osoby wybitnej i pewnej siebie. To „samotny wilk”, który jest przekonany o swojej nieprzeciętności, ale się z tym nie afiszuje.
• GOAT (Greatest Of All Time) – absolutny mistrz w swojej dziedzinie, najlepszy w historii. Często używane w kontekście sportowym lub artystycznym.
• Slay – entuzjastyczne „świetnie!”, „brawo!” – wyraz szczerego podziwu dla kogoś, kto zrobił wrażenie.
• Riz/rizzler – określenie osoby obdarzonej charyzmą i naturalną atrakcyjnością. Pochodzi od słowa „charisma”.
• Brat – osoba charakteryzująca się buntowniczą, pewną siebie i niezależną postawą. To wyraz uznania dla kogoś, kto potrafi wymykać się konwencjom.

Wyrażanie dezaprobaty

Młodzież ma też swoje sposoby na wyrażenie niezadowolenia czy znudzenia:

• Womp womp – sygnał znudzenia lub chęci zakończenia rozmowy. To dźwiękonaśladowcze wyrażenie początkowo naśladowało łomot lub trzask.
• Cringe – określenie czegoś żenującego, wywołującego zażenowanie lub wstyd.
• Czemó – zdziwione „czemu?”, często z nutą niedowierzania. Słowo zrobiło karierę dzięki viralowemu nagraniu z gry Fortnite.
• Yapping – określenie na gadanie bez sensu, ględzenie. Pochodzi od angielskiego czasownika oznaczającego „szczekać” lub „ujadać”.

Nowe zjawiska i trendy

Wiele słów odzwierciedla nowe trendy i zjawiska w świecie młodzieży:

• Brainrot (dosłownie „gnicie mózgu”) – określa pochłanianie wyłącznie treści rozrywkowych, często pozbawionych głębszego sensu.
• Delulu (od delusional – urojony) – opisuje osobę oderwaną od rzeczywistości lub mającą obsesję na jakimś punkcie.
• Skibidi – wieloznaczne słowo używane do opisania czegoś fajnego, dziwnego lub zaskakującego.
• Oi oi oi baka – viralowe wyzwanie na TikToku. Polega na tym, że osoba musi wstać na krześle lub stole w miejscu publicznym (np. w szkolnej stołówce czy galerii handlowej) i głośno wykrzyczeć 'Oi oi oi baka!’, robiąc przy tym zabawne miny. 'Baka’ po japońsku znaczy 'głupek’ – i właśnie o tę absurdalność i przełamanie wstydu tu chodzi!
• Glamur/glamour – choć słowo znane od dawna, obecnie kojarzone głównie z trendami modowymi na TikToku, szczególnie z ubraniami w cętki.
• FR (for real – „naprawdę”) – popularny skrót używany do wyrażania zgody lub potwierdzenia.

Wyzwania i problemy

Niektóre określenia mogą sygnalizować problemy i wyzwania młodego pokolenia:

• Bambik – określenie kogoś niedoświadczonego lub słabego. Może być użyte zarówno żartobliwie, jak i złośliwie.
• Azbest – nawiązanie do memów, ale też krytyczne określenie niskiej jakości, szczególnie w kontekście „patodeweloperki”.
• Fe!n – określenie osoby uzależnionej lub obsesyjnie czegoś pragnącej. Pochodzi od angielskiego „fiend” (demon).
• Oporowo – robić coś bardzo intensywnie, z pełnym zaangażowaniem. Może świadczyć o presji, jaką młodzi nakładają na siebie.

Co to wszystko mówi nam o młodzieży?

Przyglądając się tegorocznym słowom-kandydatom, możemy zauważyć kilka naprawdę ciekawych rzeczy o współczesnej młodzieży:

Potrzeba autentyczności jest ogromna

• Młodzi nie lubią fałszu i sztuczności
• Cenią osoby, które są „prawdziwe” (stąd popularność określenia „fr” – for real)
• Potrafią docenić czyjąś „aurę” – to, co w kimś wyjątkowe i autentyczne

Świat online jest ich naturalnym środowiskiem

• Większość nowych określeń pochodzi z TikToka i innych mediów społecznościowych
• Trendy rozprzestrzeniają się błyskawicznie (jak wyzwanie „oi oi oi baka”)
• Świadomie żonglują treściami z różnych kultur (japońskie „baka”, angielskie skróty)

Są bardziej świadomi niż nam się wydaje

• Dostrzegają problemy społeczne (jak „azbest” odnoszący się do patodeweloperki)
• Mają własne sposoby wyrażania sprzeciwu („cringe”, „womp womp”)
• Potrafią nazwać zjawiska, które ich niepokoją („brainrot”, „fe!n”)

Czują dużą presję związaną z oczekiwaniami rzeczywistości

• Słowo „oporowo” pokazuje, jak intensywnie podchodzą do zadań
• „Bambik” to strach przed byciem niedoświadczonym lub słabym
• „Delulu” może być formą ucieczki od przytłaczającej rzeczywistości

Jak wykorzystać tę wiedzę w pracy z młodzieżą?

Buduj autentyczną relację

• Nie próbuj na siłę używać ich słownictwa – młodzi nie lubią sztuczności
• Możesz żartobliwie dopytać o znaczenie niezrozumiałych określeń – to świetny pretekst do rozmowy
• Doceń ich kreatywność językową – to pokazuje, że szanujesz ich sposób wyrażania się

Wykorzystaj ich świat online

• Zamiast krytykować ciągłe scrollowanie, zapytaj o ciekawe treści, które znajdują
• Pozwól im być ekspertami – niech wytłumaczą Ci nowe trendy
• Używaj przykładów z ich świata do rozmowy o ważnych tematach

Wspieraj w radzeniu sobie z presją

• Gdy słyszysz „oporowo”, zapytaj, czy nie potrzebują zwolnić
• Przy określeniach jak „bambik”, przypominaj, że każdy kiedyś zaczynał
• Bądź czujny na określenia sygnalizujące problemy (jak „fe!n” czy „delulu”)

Twórz bezpieczną przestrzeń

• Pozwól im być sobą i wyrażać się w ich języku (o ile nie ranią innych)
• Doceniaj ich spostrzegawczość i krytyczne spojrzenie na świat
• Bądź otwarty na ich perspektywę, nawet jeśli wydaje Ci się dziwna

Język młodzieży będzie się zmieniał – to pewne. Za rok pojawią się nowe określenia, a część obecnych odejdzie w zapomnienie. Ale to nie znajomość konkretnych słów jest najważniejsza w pracy z młodzieżą.

Kluczowe jest to, żeby być uważnym obserwatorem. Słuchać nie tylko CO mówią młodzi ludzie, ale też JAK mówią. Czasem jedno słowo może być sygnałem, że coś ważnego dzieje się w życiu nastolatka – czy to dobrego czy niepokojącego.

Dlatego zachęcamy, żeby być ciekawym ich świata. Nie bój się przyznać, że czegoś nie rozumiesz – młodzi ludzie zwykle chętnie dzielą się swoją wiedzą! Pytaj o znaczenia nowych określeń, ale rób to z autentycznym zainteresowaniem, nie z pozycji oceniającego dorosłego.

I pamiętaj – w programie Równać Szanse zawsze możesz liczyć na wymianę doświadczeń z innymi koordynatorami, m.in. na naszej specjalnej grupie dla koordynatorów na Facebooku (jeśli nie masz do niej dostępu napisz na kuba@rownacszanse.pl).

Może w Waszej społeczności pojawiły się jakieś ciekawe określenia? A może macie sprawdzone sposoby na wykorzystanie znajomości młodzieżowego języka w codziennej pracy?