Jak być dorosłym, który robi różnicę?

Zaufaj młodzieży i daj im swobodę.

Andrzej przekonuje, że zaufanie do młodzieży i dawanie im swobody w wyrażaniu siebie i eksplorowaniu własnych pomysłów to klucz do sukcesu. 

Praktycznie oznacza to ustępowanie miejsca ich kreatywności i pozwolenie na podejmowanie inicjatywy. 

To też inspirowanie, zachęcanie, pokazywanie przykładów, aby ich ośmielić, pomóc wyzwolić ten ich własny pierwiastek kreatywności, który często bywa przez szkołę schowany dość głęboko do szuflady.

Zamiast narzucać ścisłe ramy, stwórz środowisko, w którym młodzi ludzie czują się komfortowo, wyrażając swoje pomysły i realizując je w praktyce.

Bądź cierpliwy i otwarty na spontaniczność.

Asia i Zbigniew podkreślają, że cierpliwość i otwartość na spontaniczność są niezbędne. 

Młodzież często działa pod wpływem chwili, dlatego ważne jest, aby być przygotowanym na szybkie zmiany i adaptację planów. 

Czasami czas oczekiwania na tę chwilę się dłuży. Wtedy jest trudno przetrwać ten moment koordynatorowi. Trzeba jednak pamiętać, że to, co dla nas jest oczywistością, jest nią dlatego, że wytrenowaliśmy sobie to. 

Pomóżmy teraz młodzieży przeskoczyć na ten poziom.

Pokaż, że jesteś gotowy wspierać ich spontaniczne pomysły i jesteś elastyczny w dostosowywaniu się do dynamicznie zmieniających się sytuacji. 

W praktyce może to oznaczać akceptację nietypowych pomysłów i szukanie wspólnych rozwiązań, które będą łączyły oryginalne idee młodzieży z celami projektu. 

Pamiętaj też, że nie wszystko, co “nie wypada” jest takim w rzeczywistości. Oczywiście, naszą rolą jest pokazywanie różnych aspektów czy konsekwencji pewnych zachowań, ale też musimy pozwolić im eksperymentować, próbować i popełniać błędy. I być przy nich w tym czasie jako support, na którego mogą liczyć.

Buduj relacje na zasadzie partnerstwa.

Zbigniew, Dagmara i Irena zwracają uwagę na znaczenie budowania relacji opartych na partnerstwie. 

To oznacza traktowanie młodych ludzi jak równoprawnych uczestników projektu, a nie tylko beneficjentów. To traktowanie młodych ludzi na równi ze sobą. 

Omawianie z nimi wszystkich spraw, pytanie o zdanie, zaproszenie do podjęcia decyzji. To słuchanie na serio bez infantylności, ale też bez ignorancji. To partnerstwo na pełnych zasadach. 

To relacja budowana na autentyczności. Nie polega ona na mówieniu sobie po imieniu (choć można przyjąć taki model), to nie mówienie językiem młodzieżowym, żeby wkupić się w łaski (narazimy się co najwyżej na śmieszność) i w końcu to nie bycie kumplem (mają swoich kumpli i nie oczekują, że my nim będziemy). 

To bycie z młodym człowiekiem na serio.

Staraj się być dla nich mentorem i wsparciem, a nie tylko osobą wydającą polecenia. 

Autentyczność w tych relacjach jest kluczowa – młodzież szybko wyczuwa sztuczność, czy raczej brak autentyczności. Warto pamiętać, że jesteśmy od nich bardziej doświadczeni i wiele rzeczy mamy przetrenowane. 

Czasami wystarczy świadomość, że jesteśmy obok nich gotowi do pomocy, a czasami to wielogodzinne rozmowy o tym jak? i dlaczego? To pokazywanie różnych wariantów, a nie wskazywanie rozwiązań. 

To danie prawa do popełniania błędów i nieoceniania. To w końcu pomoc w refleksji nad doświadczeniem i motywowanie do dalszej pracy.

Słuchaj i bądź obecny.

Anna i Irena podkreślają wagę aktywnego słuchania i bycia obecnym. 

To oznacza nie tylko fizyczną obecność, ale także pełne zaangażowanie w to, co młodzi ludzie mają do powiedzenia. To trudna postawa. W końcu przez lata powtarzano nam, że “młodzi ludzie i ryby głosu nie mają”. To w końcu my mamy prawdziwe problemy, a oni swoje wyolbrzymiają. 

Ale jeśli spojrzymy na to inaczej. I porównamy nasze i ich zdolności, wypracowane latami w treningu radzenia sobie w trudnych sytuacjach, to zauważymy, że to właśnie oni mają prawo czuć niepokój i nie radzić sobie z emocjami. 

Wystarczy tylko usiąść i posłuchać, nie radzić, nie oceniać, nie pocieszać. Tylko tyle i aż tyle.

Pokaż, że ich opinie są ważne i mają realny wpływ na kształt projektu. Umożliwienie młodzieży wyrażania swoich myśli i uczuć bez obaw o krytykę jest fundamentalne dla budowania zaufania i otwartości. 

Na pewno pamiętasz to uczucie, kiedy wydaje Ci się, że masz świetny pomysł, a druga osoba, ta, z której zdaniem się liczysz, ignoruje to i robi po swojemu. To zawsze zniechęca. To zawsze powoduje niezrozumienie. 

Chcesz, żeby młodzi ludzie liczyli się z Twoim zdaniem? To pokaż im, że Ty się liczysz z ich opinią. Młodzi ludzie uczą się przez naśladowanie. Warto o tym pamiętać.

Ciesz się i celebruj sukcesy.

Irena i Anna zalecają świętowanie każdego sukcesu, niezależnie od jego wielkości. 

W praktyce oznacza to docenianie wysiłków i osiągnięć każdego uczestnika. Uznawanie i chwalenie postępów wzmacnia motywację i daje uczucie spełnienia. 

To chyba trochę nasza narodowa przypadłość, że chętniej rozpamiętujemy porażki, niż świętujemy sukcesy. A zauważenie sukcesu innych i gotowość do czegoś więcej niż rzuconego na szybko “gratuluję” wymaga wysiłku podobnego do osiągania tego sukcesu. 

Kiedy będziemy zauważać, że się starają, pokazywać, że widzimy te “małe kroki rozwojowe” – szybsze podejmowanie decyzji, zdecydowanie w rozmowie, czy chęć zaangażowania, tym oni częściej będą też je zauważać. 

To pozwoli im osiągnąć poczucie sukcesu.

Pamiętaj, że projekt ma dać sukces grupie, ale i każdemu z jego uczestników na miarę ich własnych możliwości. Dlatego warto przyglądać się każdemu z osobna i pomóc mu znaleźć choćby tę jedną małą rzecz, która warta jest świętowania.e.

Bądź elastyczny w planowaniu.

Agata i Ewelina radzą, by być elastycznym w planowaniu.

Młodzież może mieć różne pomysły i wizje, które mogą wykraczać poza pierwotne założenia projektu.

Zamiast być sztywnym i nieugiętym, staraj się dostosować plany do ich kreatywnych pomysłów i rozwiązań. Elastyczność ta może również oznaczać modyfikowanie harmonogramu, aby lepiej pasował do potrzeb i możliwości uczestników.

Ucz się i czerp wiedzę od innych.

Agnieszka zachęca do ciągłej nauki i czerpania wiedzy od innych koordynatorów. 

Nie bój się zadawać pytań, uczestniczyć w warsztatach czy szkoleniach. Każda nowa perspektywa i doświadczenie może wzbogacić Twoje podejście do pracy z młodzieżą.

Integracja i budowanie zespołu.

Katarzyna wskazuje na znaczenie integracji i budowania zespołu. 

Organizowanie wspólnych aktywności, które wspierają zrozumienie i szacunek między uczestnikami, jest kluczowe. 

Gry zespołowe, warsztaty i inne aktywności grupowe mogą pomóc uczestnikom poczuć się częścią wspólnoty.

Wspieraj, nie krytykuj.

Agata i Anna przypominają, że wsparcie jest ważniejsze niż krytyka. 

Zamiast skupiać się na tym, co poszło nie tak, skup się na tym, jak możesz pomóc uczestnikom w nauce i rozwoju. 

Konstruktywne wsparcie, zachęta i pozytywne wzmocnienie są kluczowe dla rozwoju młodych ludzi.

Pamiętaj, że jako koordynator masz wyjątkową szansę wpłynąć na rozwój młodych ludzi. 

Twoje podejście, słowa i działania mogą mieć długotrwały wpływ na ich życie. Te rady pomogą Ci stworzyć środowisko sprzyjające wzrostowi, rozwojowi i sukcesowi zarówno Twoim, jak i młodych ludzi, z którymi pracujesz.